Αρθρογραφία

Ο Γραμμένος Ε. Ευστάθιος είναι Δικηγόρος Αθηνών – Εργατολόγος και επισκέπτης Καθηγητής στο μάθημα «ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ» στο Διατμηματικό Μεταπτυχιακό «Διοίκηση Ανθρωπίνου Δυναμικού» του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

---

 

Τα τελευταία έτη το φάσμα των εργοδοτικών υποχρεώσεων μεταβάλλεται διαρκώς μέσω εργασιακών νομοθετημάτων, τόσο με τη δημιουργία νέων υποχρεώσεων όσο και με την πρόβλεψη αυστηρότερων κυρώσεων και προστίμων σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Κάθε επιχείρηση οφείλει να συμμορφώνεται κανονιστικά, λαμβάνοντας τα αντίστοιχα μέτρα. Παρατίθενται κατωτέρω ενδεικτικά υποχρεώσεις που ο εργοδότης ενδέχεται να αγνοεί, διατρέχοντας κινδύνους επιβολής προστίμων, έγερσης αξιώσεων από εργαζόμενους κ.ο.κ.. Ειδικότερα:

Γνωρίζατε ότι:

• Κάθε επιχείρηση η οποία απασχολεί περισσότερους από είκοσι (20) εργαζόμενους υποχρεούται να διαθέτει πολιτική για την καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης εντός του χώρου εργασίας;

Κυρώσεις: Επιβολή προστίμων που κυμαίνονται από 1.800 € έως 8.000 € ανάλογα με τον αριθμό των εργαζόμενων της επιχείρησης.

• Κάθε επιχείρηση η οποία απασχολεί περισσότερους από εβδομήντα (70) εργαζόμενους υποχρεούται να διαθέτει Κανονισμό Εργασίας για τη ρύθμιση των εργασιακών της σχέσεων;

Κυρώσεις: Επιβολή προστίμων που κυμαίνονται από 1.000 € έως 4.000 € ανάλογα με τον αριθμό των εργαζόμενων της επιχείρησης.

• Κάθε επιχείρηση έχει υποχρέωση να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες τεχνικού ασφαλείας, ενώ επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από πενήντα (50) εργαζόμενους υποχρεούνται να απασχολούν και ιατρό εργασίας, τηρώντας τα αντίστοιχα βιβλία υποδείξεων;

Κυρώσεις: Επιβολή προστίμων για μη τήρηση των διατάξεων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από 500 € έως 50.000 €.

• Κάθε επιχείρηση πρέπει να διαθέτει γραπτή εκτίμηση και αξιολόγηση επαγγελματικών κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζόμενων στο χώρο εργασίας από τον τεχνικό ασφαλείας;

Κυρώσεις: Αντίστοιχα προβλέπεται η δυνατότητα επιβολής προστίμων για μη τήρηση των διατάξεων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, τα οποία μπορεί να κυμαίνονται από 500 € έως 50.000 €.

• Κάθε επιχείρηση υποχρεούται να διαθέτει σε έντυπη μορφή στον χώρο εργασίας προς επίδειξη σε περίπτωση ελέγχου από την Επιθεώρηση Εργασίας: α) πίνακα προσωπικού και πρόγραμμα ωρών εργασίας, β) κανονισμό εργασίας για υπόχρεες επιχειρήσεις, γ) βιβλίο αδειών, δ) τις ατομικές συμβάσεις εργασίας του προσωπικού, ε) τα εκκαθαριστικά σημειώματα αποδοχών προσωπικού για το τελευταίο τουλάχιστον τρίμηνο;

Κυρώσεις: Πρόκειται για ευθέως αποδεικνυόμενες παραβιάσεις, κατά τη διαπίστωση των οποίων η Επιθεώρηση Εργασίας επιβάλλει πρόστιμο κατά δέσμια αρμοδιότητα. Για τις περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄, προβλέπεται επιβολή προστίμων από 300 € έως 2.000 € ανάλογα με τον αριθμό των εργαζόμενων της επιχείρησης. Για τις περιπτώσεις δ΄, ε΄ προβλέπεται επιβολή προστίμων από 500 € έως 3.000 € ανάλογα με τον αριθμό των εργαζόμενων της επιχείρησης.

• Κάθε επιχείρηση η οποία υπάγεται σε αυτές που εφαρμόζεται ήδη η ψηφιακή κάρτα εργασίας (τράπεζες, σούπερ μάρκετ, ασφαλιστικές εταιρείες, ΔΕΚΟ, εταιρείες security) υποχρεούται να λειτουργεί σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας συνδεδεμένο με το Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ για το σύνολο των εργαζόμενων;

Κυρώσεις: Επιβολή προστίμου ποσού 10.500 € ανά εργαζόμενο για τον οποίο δεν έχει ενεργοποιηθεί η ψηφιακή κάρτα εργασίας.

• Κάθε επιχείρηση υποχρεούται να προβαίνει στην απογραφή των στοιχείων απασχόλησης, του ωραρίου και της χορήγησης αδειών των εργαζόμενων στην ψηφιακή οργάνωση χρόνου στο Π.Σ ΕΡΓΑΝΗ;

Κυρώσεις: Επιβολή προστίμου ποσού 3.000 € ανά εργαζόμενο σε περίπτωση αναληθούς υποβολής στοιχείων.

• Ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ κάθε τροποποίηση του ωραρίου, καθώς και τη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση των εργαζόμενων πριν την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο;

Κυρώσεις: Επιβολή προστίμου ποσού 1.000 € ανά εργαζόμενο για μη καταχώρηση υπερωριακής απασχόλησης και ποσού 2.000 € ανά εργαζόμενο για μη υποβολή της τροποποίησης ωραρίου στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ.

• Οι παροχές (“bonus”) που χορηγεί ο εργοδότης στο προσωπικό δύνανται να θεωρηθούν ως τακτικές αποδοχές των εργαζόμενων, εάν δεν διευκρινίζεται ρητώς στη σύμβαση εργασίας ότι αποτελούν οικειοθελείς παροχές που ανακαλούνται ελεύθερα από τον εργοδότη;

Έγερση αξιώσεων: Στην περίπτωση αυτή οι εργαζόμενοι δύνανται να αξιώσουν να λαμβάνονται υπόψη ως «τακτικές αποδοχές» οι οικειοθελείς παροχές του εργοδότη στον υπολογισμό των δώρων εορτών, των επιδομάτων αδείας και της αποζημίωσης απόλυσης, προσαυξάνοντας τα αντίστοιχα.

• Οι απασχολούμενοι ως ελεύθεροι επαγγελματίες («πάροχοι ανεξαρτήτων υπηρεσιών») ενδέχεται να θεωρηθούν ως απασχολούμενοι με σχέση εξαρτημένης εργασίας, εφόσον πληρούνται συνδυαστικά ορισμένα κριτήρια (π.χ. υπόκεινται σε διευθυντικό δικαίωμα, έχουν σταθερό ωράριο, απασχολούνται στα γραφεία της επιχείρησης κ.ο.κ.);

Έγερση αξιώσεων: Στην περίπτωση που κριθεί δικαστικώς ότι πράγματι υπάρχει σχέση εξαρτημένης εργασίας, οι εργαζόμενοι δύνανται να αξιώσουν οποιοδήποτε δικαίωμα απορρέει από σύμβαση εργασίας όπως δώρα εορτών, επιδόματα αδείας, αποζημίωση απόλυσης σε περίπτωση που λυθεί η σύμβαση παροχής υπηρεσιών κ.ο.κ.

Τα ανωτέρω αποτελούν ενδεικτικές μόνο παραβάσεις, που διαπιστώνονται συχνά είτε από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα προς επιβολή προστίμων είτε από τους εργαζόμενους προς διεκδίκηση των αξιώσεών τους. Υπ’ αυτό το πρίσμα κάθε επιχείρηση η οποία δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά εργασίας χρήζει της κατάλληλης καθοδήγησης προκειμένου να ευρίσκεται σε εναρμόνιση με τη σύγχρονη εργατική νομοθεσία και να προφυλάσσεται από τέτοιου είδους κινδύνους.

Συντάκτης: Αναστασία Μαράντου Δικηγόρος, LL.M